“Con phải tha thứ bao nhiêu lần” (Mt 18,21)
Giáo huấn của Đức Giêsu hôm nay dạy chúng
ta phải tha thứ đến vô tận. Có một điều khá gay go, là nếu chúng
ta không thể tha thứ thì sao? Cái gì sẽ xảy ra, khi
chúng ta muốn tha thứ, nhưng kẻ xúc phạm đến chúng ta lại không hối lỗi và
không chịu đền bù thiệt hại. Có những khi, ví dụ
trong trường hợp bạo hành xảy ra nơi gia đình, sự tha thứ còn là cớ giống như đổ thêm
dầu vào lửa, sẽ phản tác dụng và không đem lại sự
hòa giải và an bình thật sự. Tiến trình thực hiện việc
tha thứ và hòa giải quả khá gian nan, và chúng ta không thể
giản lược trong một vài chiêu thức giản đơn.
Bài Tin Mừng Chúa
nhật hôm nay, tiếp nối với đoạn Tin mừng của tuần trước, trong đó Chúa Giêsu vạch
dẫn một lộ trình khởi đầu cho việc hòa giải, khi có những xúc phạm xảy ra trong
cộng đoàn. Lộ trình này bắt đầu bằng việc cá nhân đến gặp gỡ cá
nhân, rối
tiếp theo là có thêm những trung gian, và bước
cuối cùng là có sự tham gia của cả cộng đoàn. Đứng trước những chỉ
huấn này, Phêrô đã hỏi tiếp Đức Giêsu, thế ông phải phải
tha thứ bao nhiêu lần. Ông thấy ngay những khó khăn và trở ngại khi thực hiện
tiến trình hòa giải như thế. Để trả lời, Chúa Giêesu đã khẳng định, việc tha
thứ phải thực hiện một cách vô tận, không có một giới hạn nào cả. Có những sự việc gây nên nỗi
đau triền miên và dai dẳng, vì thế cũng cần phải biết tha thứ vô giới hạn, đồng thời người
phạm lỗi cũng cần phải hối
lỗi một
cách chânthực. Chúng ta phải luôn sẵn sàng thực hiện công
việc đầy khó khăn này, để hóa giải những tan vỡ, và thực hiện việc giao hòa
với nhau.
Trong dụ ngôn tiếp theo về người đầy tớ mắc
nợ một số tiền lớn đã được nhà vua tha cho, Chúa Giêsu nhấn
mạnh đến món nợ khổng lồ như một gánh nặng. Món nợ đó biểu trưng cho những khó
khăn trong
việc hòa giải, và nó đã được cất đi khỏi tên
đầy tớ. Điều này,Chúa cũng kêu mời chúng ta ý thức rằng:
Sự hòa giải ở đây là một quà tặng được trao ban một cách nhưng không. Khi đón
nhận món quà này, không phải do công lao của mình, chúng
ta cũng phải ban trao lại một cách nhưng không giống như vậy.
Tên đầy tớ không thể trả món nợ cho nhà vua, nhưng anh ta có thể sao chép lại
cách thức mà nhà vua đã đối xử với anh ta, bằng cách cũng tha cho kẻ mắc nợ
mình.Tuy nhiên anh
ta đã không hành xử như thế. Anh ta làm ngược lại. Thế rồi nhà vua tức
giận, đổi thay tình thế, rút lại sự tha thứ đã ban bố trước đây. Điều làm chúng
ta cảm thấy chới với, đó là Thiên Chúa sẽ hành xử giống như thế. Ngài sẽ
rút lại sự tha thứ của Ngài nếu như chúng ta không muốn thứ tha một cách sâu
xa tận đáy lòng. Câu nói này của Chúa Giêsu gợi nhắc đến lời kinh
Lạy Cha mà chính Ngài đã dạy các môn đệ cầu nguyện “Xin tha
nợ chúng con như chúng con cũng tha kẻ mắc nợ chúng con (Mt 6,12). Lời
kinh đó đi kèm theo lời khuyến cáo: Chúng ta chỉ được tha thứ khi chúng ta biết thứ tha cho
nhau (Mt 6, 14-15).
Điểm nhấn ở đây, không phải là Thiên Chúa lật
lọng, đổi thay thái độ, rút lại sự tha thứ đã trao ban,
khi chúng ta không hành xử giống như Ngài đã nêu gương. Cũng
không phải Thiên Chúa sẽ làm phương hại đến chúng ta, khi
chúng ta không tuân theo lối bước của Ngài. Dụ ngôn
chỉ muốn khuyến cáo một cách khá cứng rắn, để
con tim chúng ta đừng trở nên xơ cứng khi không có lòng bao dung và phải luôn
biết sẵn lòng tha thứ cho nhau. Một tâm hồn chai lỳ trong
hận thù, dễ làm cho bạo lực tái bùng phát
và tiếp diễn. Dụ ngôn chỉ muốn diễn tả một cách thái mà chúng ta phải chọn lựa để
làm sao sự tha thứ luôn được chúng ta tâm đắc và thực hành. Chúng ta phải nỗ lực thứ
tha, và cầu nguyện để tâm hồn chúng ta luôn biết trải rộng, sẵn lòng tha
thứ cả khi việc thứ tha này chưa
thực hiện được.
Chúng ta khẩn cầu để xin Chúa giúp chúng ta biết mở toang
cõi lòng hầu
có thể nếm cảm lòng thương xót dịu dàng của
Chúa đổ tràn trên chúng ta, giúp chúng ta cũng dễ dàng dàn trải lòng thương xót
và sự đồng cảm giống như thế đến cho mọi người. Không cái
gì có thể cất khỏi sự tha thứ của Chúa nơi chúng ta. Tuy nhiên,trong
cách cư xử
thường ngày, nhiều động thái chúng ta thực hiện làm cản che hiệu
quả của lòng thương xót đó đang tuôn đổ xuống trên mỗi người chúng ta.